بررسی چندشکلی ژن بتالاکتوگلوبولین گوسفند به روش pcr-rflp

در برنامه های نوین اصلاح نژاد دام چند شکلی موجود در پروتئین های شیر می تواند به عنوان نشانگر ژنتیکی به کار برده شود. بتالاکتوگلوبولین پروتئین اصلی بخش آب پنیر شیر نشخوارکنندگان می باشد که ژن کدکننده آن روی کروموزوم 3 گوسفند تعیین نقشه شده است. این پروتئین در طی دوره های آبستنی و شیردهی در غدد پستان ساخته می شود. مطالعات نشان داده که این پروتئین در اکثر نژادهای گوسفند دارای چند شکلی است و دلیل آن جانشینی ساده یک باز در ژن blg می باشد که با انجام برش آنزیمی توسط rsai تشخیص داده می شود. هدف از این پژوهش بررسی توزیع ژنوتیپی ژن blg در گوسفندان بومی است. در این تحقیق نمونه های خون از 142 رأس گوسفند (قزل، افشاری، مغانی، ماکوئی و آرخارمرینو) جمع آوری گردید. dna ژنومی از 200 میکرولیتر خون با روش بوم و همکاران (1989) که توسط شیخایف (1995) تغییراتی در آن داده شده بود استخراج گردید. تکثیر ناحیه پلی مورفیک ژن بتالاکتوگلوبولین به طول 452 جفت باز از اگزون ii با آغازگرهای blg3 و blg5 صورت گرفت. برای مشاهده محصولات pcr از ژل آگارز 1% با رنگ آمیزی اتیدیوم بروماید استفاده گردید. برای برش آنزیمی قطعات dna تکثیر شده، از آنزیم rsai استفاده شد. محصولات هضم شده، بر روی ژن پلی آکریلامید 8% الکتروفورز شده و با اتیدیوم بروماید رنگ آمیزی گردید. فراوانی ژنوتیپ ها، آلل ها، تعادل هاردی- واینبرگ و دندروگرام فواصل ژنتیکی با استفاده از نرم افزار popgen32 محاسبه گردید. فراوانی آلل a در نژاد قزل 56%، نژاد آرخارمرینو 48%، نژاد ماکویی 53%، نژاد مغانی 36% و نژاد افشاری 34% به دست آمد. به غیر از نژاد افشاری سایر جمعیت های مورد بررسی در تعادل هاردی - واینبرگ بودند. کمترین فاصله ژنتیکی بین نژادهای مغانی و افشاری و بیشترین آن بین نژادهای قزل و افشاری به دست آمد و در نهایت به نظر می رسد که pcr-rflp یک روش مناسب برای تعیین ژنوتیپ و بررسی تنوع ژنتیکی در دام باشد.